در حدود نیمی از زوجهایی که مشکل ناباروری دارند، علت ناباروری به دلیل اختلال در عملکرد اسپرم است، روش میکرواینجکشن موفقترین و متداولترین درمان ناباروری در آقایان میباشد. میکرواینجکشن به عنوان بخش اضافی از درمان به روش IVF انجام میشود، در این روش یک اسپرم به داخل هر تخمک تزریق میشود تا به عمل لقاح کمک نماید و در اکثر موارد جهت درمان ناباروری شدید در مردان انجام میشود.
چرا میکرواینجکشن مورد استفاده قرار میگیرد؟
- تحرک ضعیف اسپرم
- کم بودن تعداد اسپرمها
- ناباروری بدون یافتن علت مشخص
- غیرطبیعی بودن شکل اسپرم (مورفولوژی ضعیف)
- در صورتی که قبلاً به روش IVF هیچ کدام از تخمکها بارور نشده یا اینکه تعداد تخمک های بارور شده بسیار کم بوده است.
- به دلیل وازکتومی در گذشته یا مشکلات انسدادی در اپیدیدیم یا هرگونه بیماری و اختلالی که مانع از رسیدن تعداد کافی اسپرم به رحم شود.
- در مواردی که از اسپرم فریز شده استفاده میشود (فریز اسپرم به دلیل مشکلات باروری در آقایان معمولاً انجام میشود.)
بسیاری از زوجینی که تصمیم دارند به روش آی وی اف باردار شوند حتی در مواردی که اسپرم مشکل خاصی ندارد روش میکرواینجکشن را انتخاب مینمایند زیرا احتمال لقاح در این موارد افزایش مییابد. انتخاب روش میکرواینجکشن در مواردی که اسپرم از سلامت و تحرک کافی برخوردار است ضرورتی ندارد و تنها منجر به هزینهی اضافی در درمان به روش آی وی اف میشود.
روش انجام میکرواینجکشن
ابتدا تخمدانها تحریک میشوند تا چندین تخمک بالغ رشد کنند، سپس تخمکها به روش سونوگرافی واژینال از طریق واژن جمع آوری میشوند و تحت شرایط آزمایشگاهی نگهداری میشوند.
در مرحلهی بعد اسپرمهای زنده از نمونهی منی از طریق سانتریtیوژ یا چرخاندن سلولهای اسپرم از باقی اسپرمها جدا میشوند.
سپس یک جنین شناس هر اسپرم زنده و سالم را از طریق یک سوزن شیشهای مستقیماً به تخمک تزریق مینماید. تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسم یا ICSI در واقع شامل تزریق یک اسپرم زنده به طور مستقیم در مرکز تخمک میباشد. سپس تخمکهای لقاح یافته به رحم زن منتقل میشوند.
همان طور که اشاره شد این روش باروری لقاح در زوجهایی که علت ناباروری آنها مشکل در اسپرمها بوده است کارآیی دارد. میکرواینجکشن اولین بار در سال ۱۹۹۴ ابداع شد و اولین تولد موفقیت آمیز به این روش در سال ۱۹۹۵ بود.
درصد موفقیت روش میکرواینجکشن
یکی از الزامات روش میکرواینجکشن این است که حداقل ۸ تخمک بالغ جهت تزریق در دسترس باشد. از طریق این روش بسیاری از زوجهایی که علت مشکل باروری آنها به دلیل اختلالات اسپرم بوده است، حل شده است. درصد موفقیت حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از میان تمام تخمکهای تزریق شده میباشد که برابر با درصد موفقیت به روش طبیعی میباشد. همچنین درصد موفقیت این روش با روش آی وی اف و زوجهایی که علت ناباروری آنها مشکلات اسپرم نمیباشد قابل مقایسه است. به نظر میرسد درصد موفقیت با روش میکرواینجکشن با روش آی وی اف که حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد است تقریباً برابر میباشد. در روش آی وی اف از هر ۱۰ تخمک معمولاً ۸ تخمک بارور میشود.
میکرواینجکشن چه خطراتی به همراه دارد؟
- درصد اندکی از تخمکها (حدود ۵ درصد) به علت وارد شدن سوزن به داخل آن ممکن است دچار آسیب شود.
- شیوع ناهنجاریهای کروموزومی در کروموزوم X و Y در این روش افزایش مییابد (حدود ۰.۸ درصد یا ۸ مورد در هر ۱۰۰۰ لقاح)، این میزان ناهنجاری حدوداً ۴ برابر بیشتر از میانگینی است که در بارداریهای طبیعی ممکن است ایجاد شود. تاکنون دلیل این افزایش شیوع ناهنجاری که پس از روش میکرواینجکشن ایجاد میشود شناخته نشده است.
مشکلات موثر در ناهنجاری های کروموزومی جنسی
مشکلاتی که به دلیل ناهنجاری کروموزومهای جنسی ممکن است برای جنین ایجاد شود عبارت است از:
- افزایش احتمال سقط جنین
- ایجاد مشکلات قلبی جدی برای نوزاد
- افزایش اختلالات یادگیری
- احتمال ناباروری برای فرزندی شما در دوران بزرگسالی
خطر ابتلا به ناهنجاریهای کروموزومی مانند سندرم داون با افزایش سن مادر بیشتر میشود و ارتباطی به استفاده از روش میکرواینجکشن ندارد. مطالعات متعددی در مورد تاخیر در رشد در نوزادانی که به روش میکرواینجکشن متولد شدهاند، انجام شده است اما تاکنون مدرک قطعی در این مورد یافت نشده است.
جنین میکرواینجکشن با جنین طبیعی چه تفاوتی دارد؟
بر اساس تحقیقات و مطالعاتی که در این سه دهه انجام شده است به نظر میرسد تفاوتی در جنینهایی که به روش میکرواینجکشن لقاح یافتهاند با سایر جنینها که به روش آی وی اف یا روش طبیعی تشکیل شدهاند وجود ندارد و در مواردی حتی شانس لقاح با این روش از روش آی وی اف بیشتر میباشد البته همان طور که پیشتر اشاره شد باید به عوارض جانبی که این روش ممکن است همراه داشته باشد نیز توجه کرد و سپس جهت استفاده از این روش اقدام نمود.